YABANCI UYRUKLULARIN TÜRKİYE’DE TİCARİ FAALİYETTE BULUNMASI:
Türkiye de Yabancı uyrukluların ticari faaliyetleri ve şirket kurmaları ile ilgili düzenleme 2003 yılında yürürlüğe giren yeni 4884 Sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ve bu kanuna dayanarak çıkartılan yönetmelikler ile düzenlenmiştir.
Anılan kanun ile şirket kuruluş süreci yeniden tasarlanmış ve iş kurmak için gerekli aşamalar azaltılarak süreç sadeleştirilmiştir. Kolaylaştırılan prosedürler neticesinde tescil ve şirket kuruluşu işlemi bir günde yapılabilmektedir. Tescil işlemi için tek bir noktada, gerekli izinler için bir kaç farklı kuruma başvuru yapmadan doldurulacak standart bir form yeterli olacaktır.
Şirket kuruluşu başvuruları (İç Ticaret 2003/3 sayılı tebliğde sayılanlar hariç), ticaret sicil memurluğumza yapılabilmektedir.
Kuruluş için izlenecek prosedür aşağıda özetlenmektedir:
- Şirket Ana Sözleşmesinin Hazırlanması
- Şirket Ortakları (Yabancı Uyruklular Dahil) Vergi Numaralarının Alınması
- Pasaportların Yeminli Tercümana Tercüme Ettirilerek Noter Tarafından tasdiklenmesi
- Noterden tasdikli şirket ana sözleşmesi
- Ziraat Bankası’na, sermayenin % 0.04’ü tutarında yapılan ödemeye ilişkin banka dekontu
- Şirket Kuruluşu İle İlgili Evrakların Düzenlenerek Ticaret Sicili ne ve Odamıza Tescili
- Faaliyet İle İlgili Gerekli Bildirim ve Ruhsatların Alınması
Yabancı gerçek ve tüzel kişiler, yerli yatırımcılarla eşit şartlarda, Ticaret Kanunu’nda sayılan şirket türlerini kurmada serbesttir. Eskiden olduğu gibi limited veya anonim şirket kurma zorunluluğu kalkmıştır.
Türkiye’de irtibat bürosu kurmak için izlenecek prosedür:
Hazine Müsteşarlığı, yabancı ülke kanunlarına göre kurulmuş şirketlere, Türkiye’de ticari faaliyette bulunmamak kaydıyla irtibat bürosu açma izni vermeye ve bu izinlerin süresini uzatmaya yetkilidir.
Yabancı şirketlerin, para ve sermaye piyasaları, sigortacılık gibi özel mevzuatı bulunan alanlarda faaliyette bulunmak amacıyla irtibat bürosu açma talepleri, ilgili özel mevzuatı çerçevesinde yetkili kılınan kurum veya kuruluşlarca değerlendirilir.
Müracaatta Aranacak Belgeler
Türkiye’de irtibat bürosu kurmak için aşağıdaki belgelerle Hazine Müsteşarlığı, Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’ne müracaat edilir:
- Ana şirkete ait ve ilgili Türk Konsolosluğunca veya Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre tasdik edilmiş Faaliyet Belgesi aslı,
- Ana şirket hakkında hazırlanmış Faaliyet Raporu veya bilanço ve gelir tablosu,
- İrtibat bürosunun faaliyetlerini yürütmekle görevli olarak atanacak kişiye verilecek yetki belgesi aslı,
- İrtibat bürosunun kuruluş işlemlerinin başka bir kimse aracılığı ile yürütülmesi durumunda vekaletname aslı.
YABANCI ORTAKLI ŞİRKET KURULUŞU İÇİN GEREKLİ BELGELER
GEREKLİ EVRAKLAR
- Dilekçe
- Odadan Alınan Kayıt Beyannamesi,
- Anasözleşme (4 Adet),*(Örnek İçin Tıklayınız..)
- Anonim Şirket Ve Limited Şirketlerde;
- Yabancı Ortağın Noter Tasdikli Pasaport Sureti Ve Tercümesi (5 Adet),
- Yurtdışında İkamet Eden Türk Vatandaşlarının Şirkete Ortak Olması Halinde Çalışma Veya İkamet İzin Belgesi ,(5 Adet)
- Varsa Yabancı Ortağın Türkiye’de Oturma Veya Çalışma İzin Belgesi,(5 Adet)
- Yabancı Ortak Tüzel Kişilik İse İlgili Türk Konsolosluğunca Veya Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi Kapsamında Tasdik Edilmiş (Apostil Şerhini İçeren)Faaliyet Belgesi Aslı,Yabancı Tüzel Kişiliğin Yetkilisini Gösteren Belge Ve Noter Onaylı Tercümesi (5Adet),
- Yabancı Ortak Bildirim Formu
- Yönetim Kurulu Üyeleri,Müdür/Müdürlerin İmza Beyanı (3 Adet),*
- Ortakların Fotoğrafı (2 Adet),
- Şirket Sermayesinin On Binde Dördünün (% 004) T.C. Ziraat Bankası Rekabet Kurumu Hesabına Yatırıldığına Dair Dekont,
- Yetkililerce Onayklanmış Meslek Gurup Listesi
- Şirket Kuruluş Dilekçesi Ve Bildirim Formu,
- Taahhütname,(Örnek için Tıklayınız..)
- Şirket Ortakları Arasında Tüzel Kişi Varsa Yeni Kurulan Şirkete İştirak İle İlgili Yetkili Organ Kararı,Tüzel Kişiliğin İmza Sirküleri ,(3 Adet)*
- Rüştünü İspat Etmemiş Ortak Var İse;
- Kanuni Temsilcisinin İzni Ve İmza Beyanı,Noter Veya Muhtar Tasdikli Nüfus Cüzdan Sureti,İkametgah Belgesi Ve Fotoğrafı,(3 Adet)*
- Rüştünü İspat Etmemiş Küçüğün Anne-Baba Veya Bunlardan Birisi İle Ortak Olması Halinde Mahkemeden Kayyum Kararı,Kayyum Tayin Edilen Kişinin İmza Beyanı,Noter Veya Muhtar Tasdikli Nüfus Cüzdan Sureti,İkametgah Belgesi Ve Fotoğraf,(3 Adet)*
- Özel Mevzuatı Gereği Ödenmiş Sermaye İle Kurulması Gereken Anonim Şirketler İle Anasözleşmede Kuruluş Sırasında Ödenmesi Öngörülen Şirketlerde Ödenen Sermayeye İlişkin Banka Dekontu,
- Kurulacak Olan Anonim Şirkete Sermaye Olarak Her Türlü Hak Menkul Ve Gayrimenkul Malların Konulması Halinde Bunların Değerlerinin Tespitine İlişkin Bilirkişi Raporu Ve Mahkeme Bilirkişi Atama Kararı,(3 Adet)*
- Kurulacak Olan Limited Şirkete Sermaye Olarak Her Türlü Hak Menkul Ve Gayrimenkul Malların Konulması Halinde Bunların Değerlerinin Tespitine İlişkin Bilirkişi Raporu Ve Mahkeme Bilirkişi Atama Kararı Veya Yeminli Mali Müşavir Raporu ,(3 Adet)*
- Ayni Sermaye Gayrimenkul İse Üzerinde Takyidat Olmadığına Dair İlgili Tapu Dairesinden, Nakil Vasıtası İse,Mülkiyeti Muhafaza Kaydının Olmadığına Dair İlgili Trafik Müdürlüğünden Alınacak Yazı,(3 Adet)*
- Şirketin Kurucuları Arasında Belediyeler Ve Diğer Mahalli İdareler İle Bunların Kurdukları Birliklerin Bulunması Halinde Bu Kuruluşların İştiraklerine İzin Veren Bakanlar Kurulu Kararının Bir Örneği,(3 Adet)*
- 3568 Sayılı Yasaya Göre Ruhsat Almış Meslek Mensuplarının Düzenleyeceği Raporların Ekinde Oda Faaliyet Belgesi,
- İç Ticaret 2007/1 Sayılı Tebliğ İle Belirlenen;
- Bankalar
- Finansal Kiralama Şirketleri
- Sigorta şirketleri
- Faktoring şirketler
- Holdingler
- Döviz Büfesi işleten şirketler
- Sermaye Piyasası Kanununa Tabi ve Halka açık şirketler
- Umumi Mağazacılıkla uğraşan şirketler
- Serbest Bölge Kurucusu ve İşleticisi şirketler
- Katılım Bankaları
- Tüketici Finansmanı ve Kart Hizmetleri şirketleri
- Varlık Yönetim şirketleri
- Lisanslı depoculukla uğraşan şirketler
- Tarım ürünleri lisanslı depoculuk şirketleri
- Ürün ihtisas borsası şirketleri’nin
Kuruluşu Sırasında Sanayi Ve Ticaret Bakanlığının İzin Yazısı
* 4875 Sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanununa Tabi Şirket Kuruluşlarında (*) Bildirim İçin Gerekli Evraklardan Birer Adet Fazla Gerekmektedir.
ÖNEMLİ NOTLAR:
- Yönetim kurulunun görev bölümü ve şirketin temsil şekli anasözleşme ile belirlenmemişse anasözleşmenin tescilinden sonra alınacak bir karar ile yönetim kurulunun görev bölümü ve temsil şekline dair kararın tescil ve ilanı gereklidir.
- TTK.349. maddesi uyarınca,yönetim kurulu üyelerinin usül ve fürüundan biriyle,eşi ve üçüncü dereceye kadar(bu derece dahil)kan ve sıhri hısımlarının denetçiliğe seçilmeleri mümkün bulunmadığından,anasözleşmede yer alan ve ilk genel kurul toplantısına kadar görev yapmak üzere kurucular arasından seçilmeleri gereken yönetim ve denetim kurullarının teşkilatında soyadı benzerlikleri bulunan yönetim ve denetim kurulu üyelerinin akraba olup olmadıklarına dikkat edilmesi gerekmektedir.(denetim kurulu üyeleri dışarıdan seçilebilir.
- Anonim şirket ünvanının Türkiye genelinde korunması mecburiyet bulunmaktadır.Bu itibarla tespit edilen ünvanın daha önce herhangi bir ticaret sicilinde tescil edilmemiş olması gerekmektedir.Ünvanda anonim şirket faaliyet konusunun ve anonim şirket kelimesinin bulunması şarttır.Ticaret ünvanı türkçe olarak tespit edilir.Ünvanda yer alan muhayyel adlarda türkçe olmalıdır.Ancak,şirketin faaliyet konusuna giren mal ve veya hizmetin tanıtıcı ad veya markasının yabancı dilde yada türkçe karşılığının bulunmaması hallarinde ve yabancı sermayeli şirketlerde ticaret ünvanında yabancı kelime bulunmasına müsaade edilmektedir.
Şirketlerde Ünvan Sorgulama İçin Tıklayınız - Anonim şirketlerde sermayenin asgari 50.000.YTL (ELLİBİN) olması mecburiyeti vardır.
- Ortak sayısı en az 5 olmalıdır.
- Anonim şirketler belli bir süre veya süresiz kurulabilir.şirket süresiz olarak kuruluyorsa bunu anasözleşmesinde açıkça belirtilmesi zorunludur.
- Yönetim kurulu üyeleri en az 3 üyeden oluşur.ve en çok 3 yıl için seçilirler.
- Anonim şirketlerin anasözleşmesinde aksi kararlaştırılmadığı sürece yetkili iki imza tarafından temsil olunur.
- Halka açık anonim şirketler; 2499 sayılı sermaye piyasası kanununun 3.maddesi (g) fıkrasında “hisse senetleri halka arzedilmiş olan veya halka arzedilmiş sayılan ortaklıklardır” diye tanımlamıştır. Yine aynı kanunun 11.maddesinin 2.fıkrasına göre, pay sahiplerinin 250’den fazla olduğu herhangi bir şekilde tespit olunan anonim ortaklıkların hisse senetleri halka arzolunmuş sayılır ve bu ortaklıklar,halka açık anonim ortaklık hükümlerine tabidir.
- Başbakanlık hazine müşteşarlığı yabancı sermaye genel müdürlüğünden alınan ve yürürlükteki 07.06.1995 tarih ve 95/6990 sayılı kararname eki yabancı sermaye çerçeve kararı ve 95/2 sayılı tebliğ hükümlerine göre,yabancı sermayeli şirketler bünyesinde tayin edilen yabancı uyruklu şirket müdürlerinin ülkemizde sürekli ve fiiilen çalışması durumunda çalışma izni almaları gerekli olup,yurt dışında ikamet etmek suretiyle görev ve yetkilerini yerine getirmeleri durumunda çalışma izni alma zorunluluğu bulunmadığı bildirilmiştir.
YABANCI UYRUKLU HAKİKİ ŞAHIS KAYDI İÇİN GEREKLİ BELGELER
HAKİKİ ŞAHIS İŞLEMLERİ
Türk Ticaret Kanunu’nda, bir ticarî ve sınaî işletmeyi, kısmen veya tamamen kendi adına işleten kişiler, hakiki şahıs (gerçek kişi) olarak adlandırılmaktadır. Hakiki şahısların, yalnız başlarına veya başka hakiki şahıslarla birlikte, fakat herhangi bir şirket kurmaksızın, adi ortaklık şeklinde firmalar veya işletmeler kurarak faaliyete başlayabilmeleri için, kurdukları firmaları bulundukları illerde yer alan ticaret tescil memurluklarına tescil ettirmeleri gerekmektedir.
Kuruluş Tescil İşlemi
Hakiki şahısların faaliyete başlayabilmeleri için, işyerlerini ilgili ticaret sicil memurluğuna tescil ettirmeleri gerekmektedir.
İlk tescil için istenilen evraklar aşağıda belirtilmiştir.
- Dilekçe,
- İkamet izni
- 2 Adet Fotoğraf
- Pasaportun sureti (Tercimesinin Noter Onbaylı)
- Firma sahibinin unvan altında imza (Noter Onaylı)beyannamesi
- Taahhütname (TST 29)
- Vergi Levhasının fotokopisi
- Varsa Tutulan defterlerin Noter tastikli ön yüzünün fotokopisi
- Oda Kayıt Beyannamesi